Ağaç cambazı kadınlar, erkeklere taş çıkartıyor

AYDIN’ın Köşk ilçesinde zor ÅŸartlarda yapılan kestane hasadında en riskli görevi yapan çırpıcıların yevmiyesi 600 liranın üzerine çıkınca, aÄŸaçları olan kadınlar da ellerindeki sırıklarla bir cambaz gibi dalların üzerinde kestane çırpmaya baÅŸladı.

Aydın’ın önemli geçim kaynaklarından birisi de kestane. Hasadı ise zorlu ve tehlikeli. Yaklaşık 20 gün süren hasat zamanında son yıllarda ‘çırpıcı’ yevmiyesi sürekli artmaya baÅŸladı. 10 metre ila 20 metre yüksekliÄŸe kadar ulaÅŸan aÄŸaçlarda kestane hasadında geçen yıl günlük 400 lira olan yevmiye bu yıl 600 liranın üzerine çıktı. Bu yıl ilk kez kadınlar da bu iÅŸi yapmaya baÅŸladı. Kırsal Cumayanı Mahallesi’nde bu yıla kadar erkek çırpıcıların düşürdüğü dikenli kestaneleri eldivenle toplayarak yevmiye alan kadınlar, bu yıl aÄŸaçlarına sırıkla tırmanmayı öğrendi. Kadınlar 15-20 metre yükseklikteki aÄŸaçlara 3-4 metre uzunluÄŸundaki sırıklarla çıkıyor. AÄŸaç dallarında dikkatli bir ÅŸekilde hareket eden kadınlar çırptıkları kestaneyi yere düşürüyor.

‘İŞİN TEHLÄ°KESÄ° ÇOK BÃœYÃœK’

Bir yıl önce aÄŸaca tırmanmayı öğrendiÄŸini dile getiren Emine SarıbaÅŸ (40), “Aydın ilimizde yetiÅŸen kestanelerimizi toplamak için çırpıcı yevmiyeleri çok yüksek geliyor. Biz de eÅŸlerimize yardımcı oluyoruz. 10-15 ve 20 metre yükseklikteki aÄŸaçlara tırmanıp kestane silkmeyi öğrendik. Çok zor oluyor ama biz o zorluÄŸa raÄŸmen aÄŸaçlara çıkıyoruz. Çok tehlikeli bir iÅŸ. Kestaneler dikenli olduÄŸu için gözümüze düşüp bize zarar verebilir ya tırmandığımız yükseklikten aÄŸaçtan düşebiliriz. Bu tür zorlukları olmasına raÄŸmen hasat yapmaya devam ediyoruz” dedi.

Bu iÅŸi eÅŸi Muhammet SarıbaÅŸ’tan öğrendiÄŸini anlatan Nurcan SarıbaÅŸ (37), “Ä°ÅŸ zor ve tehlikeli olduÄŸu için nasıl öğrendiÄŸimizi soranlar oluyor. Ben eÅŸimden öğrendim. Hasadı gerçekleÅŸtiriyoruz. AÄŸaca çıkmak çok tehlikeli ama biz yine de çıkıyoruz” ifadelerini kullandı.

Emir AyÅŸe SarıbaÅŸ (22) ise “Aslında aÄŸaca tırmanıp bu iÅŸi yapma fikri uzun zamandır aklımdaydı. Yere düşürülen kestaneleri toplamanın yanı sıra bu iÅŸi öğrenmek istiyordum. Sonunda bunu birlikte baÅŸardık ve kestane çırpabiliyoruz” dedi.

Muhammet SarıbaÅŸ (36) da “Kestane çırpma iÅŸini 15 yıldan beri yapıyorum. 12 yıllık evliyim. EÅŸim de bu iÅŸi öğrendi. Birlikte hasat yapıyoruz ancak mesleÄŸimiz çok zor” ifadelerini kullandı.

‘BU İŞİ YAPANLAR ÇOÄžALDI’

Cumayanı Mahalle Muhtarı Mehmet Girgin (41), “Kestane çırpma iÅŸinde çırpıcı yevmiyesi çok pahalı. Bu nedenle kadınlar da bu iÅŸi yapmayı öğrendi. EÅŸiyle bu iÅŸi yapanların sayısı çoÄŸaldı. Yevmiye olarak çırpıcı bulmaya kalktığımız zaman aÄŸaçların büyüklüğüne göre 400 lira ila 600 lira arasında yevmiye isteniyor. Mahallemizin yüzde 90’ı geçimini kestane üretiminden elde ediyor. Kilosu toptan 25-33 lira arasında deÄŸiÅŸen fiyatlarda alıcı buluyor” diye konuÅŸtu.